(3)Beklenti Gereksinimleri
Otistik çocukların zaman kavramını anlamaları zordur. Otistik çocuklar belirsiz zaman akışını iyi algılayamazlar. Gelecek her zaman umutları kapsar, öte taraftan gelecek bilinmeyendir ve bir çok endişeyi de beraberinde getirir. Biz bir şey yapmadan önce aklımızda canlandırırız. Deneyimlerden elde ettiğimiz ipuçlarıyla, olabilecekleri tahmin ederek hareket edebiliriz. Otistik çocuklar geleceği öngöremezler. Otistik çocuklar kavramı anlamakta iyi değildirler, bu sebeple toplundaki neden-sonuç ilişkisini anlayamazlar. Otistik çocuklar bazen iyi, bazen kötü mü gittiklerini algılayamazlar. Neticeyi bilmek onları rahatlatır. Böylece aynı kalıptaki davranışları yapmak isterler.
Planlamayı Anlatın
Bir gün Dada ile birlikte arabayla dışarı çıktık ve “SaOu” adlı süpermarketin önünden geçtik. Dada birden sinirlendi. Dada “HyOa Park”a gitme teklifini kabul etmedi. Dada, “Bu yol SaOu’nın yolu,neden önünden geçip gidiyoruz?”diye sordu. Bu olaydan sonra “SaOu”’nun, “HyOa Park”’ın vb.nin kartlarını yaptık ve dışarı çıkmadan önce gidilecek yerin kartını gösteriyoruz. Dada sinirlenmeleri azalttı.Böylece Dada Hastane gibi gitmekten nefret ettiği yerlere gitmeden önce anlayabiliyordu. Somut, görsel olarak nereye gidileceğini, orada ne yapılacağını bilmek otistik bir çocuğun endişelerden kurtulması için önemlidir.
Etkinlik Tahtası
Etkinlik Tahtası, otistik bir çocuğa o gün içinde yapılacakları göstermesi bakımından yaralıdır. Dada için beyaz bir tahta kullanıyoruz. Mesela,sabahleyin Dada’ya tahtada ,“1- Yürüme ve okula gitme, 2- okul, 3- yürüme ve eve gitme ”yi gösteriyoruz. Eğer boş gün veya bir çok sınav gibi özel olaylar varsa, onları da tahtaya ekliyoruz ve dikkatlice açıklıyoruz. Eğer otistik çocuk yazıyı okuyamazsa, ona resimler veya logolar gösterebilirsiniz. Amaç, otistik çocukların anlamasını sağlamaktır. Otistik çocukların anlaması için her türlü yolu kullanabilirsiniz. Sınıftaki etkinlik tahtasına “1-Sabahleyin toplanma, 2- Japonca dersi, 3-Jimnastik” gibi yazılabilir. Buna ek olarak mesela 2-Japonca dersinin altına “F Sensei ile (U) öğrenilecek” yazabilirsiniz. Etkinlik tahtası zamanın akışını altı çizili şekillerle gösterebilir. Saatler, takvimler de zamanın akışını görselleştirebilir, ama etkinlik tahtası somut ve görsel olarak isimleri ve sıralarını gösterebilir.
Okuldaki zaman çizelgesi ve şeması yapılacakları belirtmesi bakımından kullanılabilir. Daha somut bir etkinlik tahtası anlamları, okuldaki zaman çizelgesi ve şemalara göre daha kolay yarar sağlar. Otistik çocuk için konunun veya oyunun sonunu göstermek önemlidir. Örneğin, bir işin sonunu bilmediğimiz zaman endişe hissederiz yahut ders sonraki programa uzarsa rahatsız oluruz. Otistik çocuklar saati okuyamamalarına rağmen, değişen etkinliklerle dersin sonunu fark edebilirler. Etkinlik tahtasını not defterimizmiş gibi düşünebilirsiniz. Biz yapacaklarımızı not defterimize not ederiz. Mesela “işten sonra alışveriş, ”Hanshin-Giant” oyunu izlemek için eve geri dönme” gibi. Faydasını gördüğümüzde, uygulayabiliriz. Etkinlikleri değiştirdiğinizde, öncekinin üstüne bir çarpı koyarsınız ve yeni bir etkinlik yazarsınız.
Emir Tahtası Değil, İstek Tahtası
Etkinlik tahtası emir için değildir. O, otistik çocukların daha bağımsız yaşam faaliyetlerine sahip olmaları için ipucudur. Otistik çocuk için bağımsızlık, talimat almadan hareket edebilmektir ve bu da otistik çocuğa seçme becerisi verir. Bu iki şey çocukların gelişmiş bir yaşama sahip olmaları için çok önemlidir. Etkinlik tahtasını kullandıktan sonra Dada Etkinlik tahtasının üzerine en sevdiği şeyleri, “Uzaydaki Taşıt” filmi gibi şeyleri kendisi yazacaktı. Sadece etkinlik tahtası kalmıyoruz, eğer üstünde bir çok istek varsa, biz en sevdikleri için dikdörtgen bir çerçeve hazırlıyoruz. Bu konunun anlaşılmasına karşı verilen bir ödüldür.
Zor Bir Yabancı Yıldızın Sekreteri Gibi
Biz, zor bir yabancı yıldızla geçinmesi gereken bir sekreter gibiyiz. Kişilik iyi bir performansın zorluğudur. Genel bir anlayışa ihtiyacımız vardı, ama genel harf dilini bulduktan sonra birbirimizi kolayca anlayabiliyoruz.
Otistik çocukların zaman kavramını anlamaları zordur. Otistik çocuklar belirsiz zaman akışını iyi algılayamazlar. Gelecek her zaman umutları kapsar, öte taraftan gelecek bilinmeyendir ve bir çok endişeyi de beraberinde getirir. Biz bir şey yapmadan önce aklımızda canlandırırız. Deneyimlerden elde ettiğimiz ipuçlarıyla, olabilecekleri tahmin ederek hareket edebiliriz. Otistik çocuklar geleceği öngöremezler. Otistik çocuklar kavramı anlamakta iyi değildirler, bu sebeple toplundaki neden-sonuç ilişkisini anlayamazlar. Otistik çocuklar bazen iyi, bazen kötü mü gittiklerini algılayamazlar. Neticeyi bilmek onları rahatlatır. Böylece aynı kalıptaki davranışları yapmak isterler.
Planlamayı Anlatın
Bir gün Dada ile birlikte arabayla dışarı çıktık ve “SaOu” adlı süpermarketin önünden geçtik. Dada birden sinirlendi. Dada “HyOa Park”a gitme teklifini kabul etmedi. Dada, “Bu yol SaOu’nın yolu,neden önünden geçip gidiyoruz?”diye sordu. Bu olaydan sonra “SaOu”’nun, “HyOa Park”’ın vb.nin kartlarını yaptık ve dışarı çıkmadan önce gidilecek yerin kartını gösteriyoruz. Dada sinirlenmeleri azalttı.Böylece Dada Hastane gibi gitmekten nefret ettiği yerlere gitmeden önce anlayabiliyordu. Somut, görsel olarak nereye gidileceğini, orada ne yapılacağını bilmek otistik bir çocuğun endişelerden kurtulması için önemlidir.
Etkinlik Tahtası
Etkinlik Tahtası, otistik bir çocuğa o gün içinde yapılacakları göstermesi bakımından yaralıdır. Dada için beyaz bir tahta kullanıyoruz. Mesela,sabahleyin Dada’ya tahtada ,“1- Yürüme ve okula gitme, 2- okul, 3- yürüme ve eve gitme ”yi gösteriyoruz. Eğer boş gün veya bir çok sınav gibi özel olaylar varsa, onları da tahtaya ekliyoruz ve dikkatlice açıklıyoruz. Eğer otistik çocuk yazıyı okuyamazsa, ona resimler veya logolar gösterebilirsiniz. Amaç, otistik çocukların anlamasını sağlamaktır. Otistik çocukların anlaması için her türlü yolu kullanabilirsiniz. Sınıftaki etkinlik tahtasına “1-Sabahleyin toplanma, 2- Japonca dersi, 3-Jimnastik” gibi yazılabilir. Buna ek olarak mesela 2-Japonca dersinin altına “F Sensei ile (U) öğrenilecek” yazabilirsiniz. Etkinlik tahtası zamanın akışını altı çizili şekillerle gösterebilir. Saatler, takvimler de zamanın akışını görselleştirebilir, ama etkinlik tahtası somut ve görsel olarak isimleri ve sıralarını gösterebilir.
Okuldaki zaman çizelgesi ve şeması yapılacakları belirtmesi bakımından kullanılabilir. Daha somut bir etkinlik tahtası anlamları, okuldaki zaman çizelgesi ve şemalara göre daha kolay yarar sağlar. Otistik çocuk için konunun veya oyunun sonunu göstermek önemlidir. Örneğin, bir işin sonunu bilmediğimiz zaman endişe hissederiz yahut ders sonraki programa uzarsa rahatsız oluruz. Otistik çocuklar saati okuyamamalarına rağmen, değişen etkinliklerle dersin sonunu fark edebilirler. Etkinlik tahtasını not defterimizmiş gibi düşünebilirsiniz. Biz yapacaklarımızı not defterimize not ederiz. Mesela “işten sonra alışveriş, ”Hanshin-Giant” oyunu izlemek için eve geri dönme” gibi. Faydasını gördüğümüzde, uygulayabiliriz. Etkinlikleri değiştirdiğinizde, öncekinin üstüne bir çarpı koyarsınız ve yeni bir etkinlik yazarsınız.
Emir Tahtası Değil, İstek Tahtası
Etkinlik tahtası emir için değildir. O, otistik çocukların daha bağımsız yaşam faaliyetlerine sahip olmaları için ipucudur. Otistik çocuk için bağımsızlık, talimat almadan hareket edebilmektir ve bu da otistik çocuğa seçme becerisi verir. Bu iki şey çocukların gelişmiş bir yaşama sahip olmaları için çok önemlidir. Etkinlik tahtasını kullandıktan sonra Dada Etkinlik tahtasının üzerine en sevdiği şeyleri, “Uzaydaki Taşıt” filmi gibi şeyleri kendisi yazacaktı. Sadece etkinlik tahtası kalmıyoruz, eğer üstünde bir çok istek varsa, biz en sevdikleri için dikdörtgen bir çerçeve hazırlıyoruz. Bu konunun anlaşılmasına karşı verilen bir ödüldür.
Zor Bir Yabancı Yıldızın Sekreteri Gibi
Biz, zor bir yabancı yıldızla geçinmesi gereken bir sekreter gibiyiz. Kişilik iyi bir performansın zorluğudur. Genel bir anlayışa ihtiyacımız vardı, ama genel harf dilini bulduktan sonra birbirimizi kolayca anlayabiliyoruz.