Okul Korkusu

Çocuğun uyum sağlamasını engelleyen korkulardan biri de okul korkusudur. Üstünde durulmazsa çocuğun eğitim sürecini ciddi olarak etkiler…



Okul Korkusu
Çocuklar için korku da, diğer duygular gibi normal yaşamın bir parçasıdır. Çocukların korkularını ifade edebilmeleri olumlu ve sağlıklı büyümelerini sağlar. Normal korkular, çocuğun çevresine uyum sağlamasının ve kaygılarla baş etmesinin bir yoludur. Diğer bir ifadeyle, çocukların güvende olmalarını sağlamada korkunun da rolü vardır. Çocuğun uyum sağlamasını engelleyen korkular da vardır ki, bunlardan biri de okul korkusudur. Okul korkusunun her çocukta rastlanan bir durum olduğu söylenemez. Ancak, ortaya çıkması halinde, çocuğun akademik yaşantısını olumsuz etkileyebilir.


ÖZELLİKLERİ

* Okul korkusu olan çocuk, okulu sever ve okula gitmeyi başarırsa örnek bir öğrenci olabilir.

* Genelde aile bireyleri dışındaki yabancı kişilerle sosyal ilişki kurmakta güçlük çeker ve utangaçtır.

* Genellikle başarı kaygısı olan uslu, uyumlu, aşırı onay bekleyen, ailesine bağımlı çocuklardır.

* Okul korkusu, okula giden çocukların yaklaşık yüzde 2'sinde görülmektedir.

* Yanında anne ya da babası olmadan sınıfa girmek istemez.

* Evde kaldığı sürece mutludur.

* Arkadaş ilişkilerinde ve sosyal faaliyetlerde etkindir.

* Liseye gidenlerde de görülebilir ancak belirtiler ilkokula başlayan çocuktaki kadar kuvvetli ve zorlu değildir. Yaş büyüdükçe görülme sıklığı azalmaktaysa da tedavi güçleşmektedir.

* Okul korkusu, okuldan kaçma ve okul fobisi ile karıştırılabilmekte, bazen bu üçünü birbirinden ayırmak güç olabilmektedir. Ancak aslında hem belirtiler hem de davranışı ortaya çıkaran etkenler farklıdır.


OKULDAN KAÇMA
Okuldan kaçmada, okul korkusu yoktur, bedensel yakınmalar çok seyrek görülür, saldırgan davranışlar ve umursamazlık vardır. Disiplin sorunu çok fazladır. Öğrenme ve başarı motivasyonu genellikle düşüktür. Evde çocuğa karşı ilgi azdır ve sevgisiz bir ortam vardır. Çocuğun okula gitmediğinden anne babasının bilgisi yoktur. Çünkü okula gitmediği zaman genellikle evde kalmaz.


OKUL FOBİSİ
Okul fobisinde, çocukta çeşitli derecelerde psiko-somatik belirtiler görülür. Bunlar; mide bulantısı, karın ağrısı, kusma, baş dönmesi şeklindeki bedensel yakınmalardır. Bu yakınmalar, sabahları okula gitmeden önce ya da pazar akşamları görülür. Okula gitmeyeceği söylenince tüm yakınmalar biter. Okulda disiplin sorunu yoktur. Öğrenme ve başarı motivasyonu genellikle yüksektir.

OKUL fobisinde, çocukta çeşitli derecelerde psiko-somatik belirtiler görülür. Bunlar; mide bulantısı, karın ağrısı, kusma, baş dönmesi şeklindeki bedensel yakınmalardır. Bu yakınmalar, sabahları okula gitmeden önce ya da pazar akşamları görülür. Okula gitmeyeceği söylenince tüm yakınmalar biter. Okulda disiplin sorunu yoktur. Öğrenme ve başarı motivasyonu genellikle yüksektir.

Okul korkusu belirtileri
* Heves ve enerji kaybı oluşmaya başlamışsa,

* Alıngan ve sinirli olma halinde arttıysa,

* İştahsızlık ve uykuda huzursuzluk varsa,

* Okul etkinliklerine karşı pasif, içe kapanık ve utangaç davranıyorsa,

* Okulda ve evde daha çok nedensiz ağlamaya, kavga etmeye ve dikkat çekmeye çalışmaya başladıysa,

* Evde kalmak ve okul ödevlerini kaçırmak arasında seçim yapamayıp aşırı kaygılı olduysa,

* Sık sık hasta olmadığı halde baş veya karın ağrısı bahane ederek şikâyet ediyorsa,

* Okula giderken ağlama, hastalanma ya da okula gitmeyi istememe davranışları geliştiriyor ve evde kalınca bunlar kayboluyorsa,

* Bir seferde günlerce okula gitmediği oluyorsa,

* Okula gitmediği için suçluluk duymuyorsa...


Korkunun nedenleri
Okula bağlı nedenler
* Kuralcı bir öğretmen ya da başka bir okul personeli,

* Uygun olmayan bir sınıf içi yerleştirme,

* Teneffüs, sesli okuma, sınıf önünde ders anlatma, beden eğitimi gibi etkinliklerden korkup, gerçekleştirmede güçlük çekmesine rağmen bunları yapması için zorlanması,

* Okulda ya da okul yolunda fiziksel olarak tehdit edici bir yerin yada birilerinin olması,

* Okulda hırpalanmasına, reddedilmesine veya kavga etmesine yol açacak bir sosyal beceri eksikliği.

Ailevi nedenler
* Asıl korkulan şey okul değil evden, anneden ayrılmaktır

* Aile bireylerinin birbirlerine aşırı bağlı ve çoğu zaman bağımlı olması,

* Anne ve babanın çocuğun kendilerine bağlı ya da bağımlı kalmasını istemesi,

* Anne babanın kendilerine ve çocuklarına bir şey olacağı konusunda yoğun kaygı duyması,

* Çocuğun, anne ya da babasının yokluğunda kendisine ya da anne babasına bir şey olacağından korkması,

* Boşanma, anne veya babanın başka biriyle evlenmesi,

* Maddi sorunlardan kaynaklanan stresli bir ev yaşamı,

* Çocuğun yeni bir kardeşin doğması, taşınma, hastalık, yakın birinin ölümü gibi bir stres faktörünün olması.

Özellikle çocuğu okula yeni başlayan velilerin yaşadığı “Çocuğum okula alışabilecek mi?” veya “Yıl içinde başarı sağlayabilecek mi?” yönündeki endişelerin...



Çocuğunuza Okul Endişenizi Hissettirmeyin

Özellikle çocuğu okula yeni başlayan velilerin yaşadığı “Çocuğum okula alışabilecek mi?” veya “Yıl içinde başarı sağlayabilecek mi?” yönündeki endişelerin çocuklara hissettirilmesi halinde okula uyum sürecinin uzayabileceği bildirildi.

Mersin Üniversitesi’nden Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fevziye Toros, yaptığı açıklamada, yeni eğitim öğretim dönemine kısa süre kala, özellikle çocuğu okula yeni başlayacak veliler için oldukça önemli bir sürecin başladığını söyledi. Çocukların eğitiminde en az öğretmen kadar ebeveynlere de önemli görev ve sorumlulukların düştüğünü vurgulayan Toros, bazı velilerin şimdiden çocukları için “okula alışabilecek mi?” veya “yıl içinde başarı sağlayabilecek mi?” gibi bir takım endişeler yaşamaya başladığını belirtti. Toros, “Bu kaygıları hisseden çocuklarda ayrılık kaygısı, okul korkusu ve özgüven sorunu yaşanabilir. Buna bağlı olarak da okula uyum süreci uzar ve ilerleyen süreçlerde de başarısızlıklar doğabilir. Bu nedenle aileler bu tür kaygılardan uzak durmalı, eğer varsa da çocuklarına hissettirmemeli” diye konuştu.